Metody specjalne
Metoda PNF
Metoda PNF (Proprioceptiv Neuromuscular Facilitation) - w tłumaczeniu torowanie nerwowo-mięśniowe. Ćwiczenia mają na celu zwiększyć siłę mięśni i zakres dotychczasowych ruchów pacjenta. Podstawowym celem jest praca nad funkcjami stawów i mięśni. Koncepcja ta zaleca postrzeganie chorego w sposób całościowy, wykorzystując do terapii silne i zdrowe regiony ciała. PNF wykorzystuje w terapii najsprawniejsze rejony ciała do uzyskania aktywności ruchowej w obszarach słabszych, bądź uszkodzonych. Istotą metody PNF jest maksymalne pobudzenie proprioreceptorów znajdujących się w ciele oraz różnych sfer kory mózgowej, w celu ułatwienia (torowania) ruchu w obszarze uszkodzonym.
Ruchy stosowane w tej metodzie są zgodne z naturalną pracą mięśni i stawów. Każdy ruch odbywa się w trzech płaszczyznach, co wymusza zaangażowanie do pracy maksymalnej ilości włókien mięśniowych. Wielokrotnie powtarzany ruch może spowodować utworzenie nowego wzorca ruchowego, czyli przywrócić przewodnictwo nerwowe w uszkodzonym obszarze. Terapia metodą PNF postrzega pacjenta całościowo. Nie ogranicza się tylko do pracy z niesprawną częścią ciała, ale wykorzystuje w terapii również zdrowe regiony ciała. Jest bezbolesna, wysoce edukująca pacjenta i skuteczna.
Korzyści z leczenia metodą PNF to:
- metoda przyjazna dla pacjenta - oparta na bezbolesnej pracy, wykorzystującej silne odcinki ciała i umiejętości chorego do ułatwiania reedukacji utraconych funkcji,
- wysoki poziom bezpieczeństwa terapii wynikający z integracji zabiegu z diagnostyką,
- możliwość pracy z chorym na każdym poziomie dysfunkcji - zabezpieczenie terapią wszelkich funkcji od ruchowych do wegetatywnych,
- wysoki poziom edukacji pacjenta, oparty na współuczestnictwie w planowaniu terapii oraz kontynuacji ćwiczeń w formie programu domowego,
- niewielkie wymagania sprzętowe,
- duża efektywność prowadzonej terapii, wynikająca z dokładnej analizy problemu i ukierunkowanych działań.
Wskazania do stosowanie terapii metodą PNF
- pacjenci pooperacyjni, przy zaburzeniach funkcji mięśni w postaci niedoboru masy oraz siły mięśniowej,
- choroby mięśni szkieletowych (m.in. dystrofie,zaburzenia metaboliczne, zmiany zapalne),
- złamania i zwichnięcia
- uszkodzenia tkanek miękkich aparatu ruchu: mięśni, ścięgien, więzadeł, torebek stawowych,
- zaburzenia tzw. propriocepcji jako następstwo doznanego urazu tkanek miękkich,
- zaburzenia prawidłowej postawy - reedukacja posturalna,
- bóle kręgosłupa segmentu szyjnego, piersiowego oraz lędźwiowo-krzyżowego,
- neuralgie nerwu trójdzielnego oraz twarzowego,
- zaburzenia funkcji wegetatywnych (oddychanie, połykanie, artykulacja),
- leczenie stawów hypermobilnych - stabilizacje stawów kręgosłupa oraz kończyn,
- inne.
Kinesiotaping
Kinesiotaping to metoda terapeutyczna, która polega na oklejaniu wybranych fragmentów ciała w odpowiedni sposób, specjalnymi plastrami. Wykorzystuje się do tego plastry o specjalnej strukturze i właściwościach, które cechują się znaczną elastycznością nawet do 140%, dzięki czemu ich zastosowanie nie ogranicza żadnych ruchów. Grubością i ciężarem plaster ten jest podobny do skóry, a jego rozciąganie odbywa się tylko w wymiarze podłużnym.
Plaster ten jest hipoalergiczny i nie podrażnia skóry, nie zawiera bowiem żadnych leków ani też lateksu, na który uczulenie wykazuje coraz więcej osób. Jest odporny na działanie wody a ponadto dobrze absorbuje wilgoć. Idealnie sprawdza się jako środek terapeutyczny podczas codziennej aktywności a także w trakcie wysiłku fizycznego czy też uprawiania sportu. Plastry te można pozostawić na skórze nawet do 7 dni.
Techniki kinesiotapingu znalazły zastosowanie rehabilitacji przeciwbólowej oraz ortopedycznej. Także w rehabilitacji sportowej, neurologicznej, onkologicznej, ginekologicznej, pediatrycznej oraz pooperacyjnej. Wykazuje przede wszystkim działanie przeciwbólowe i zmniejszające obrzęk. Ponadto usprawnia krążenie krwi i limfy. Przyspiesza procesy gojenia i korzystnie wpływa na uelastycznianie blizn i zrostów. Stabilizuje stawy i redukuje zmęczenie mięśni. Znajduje ponadto zastosowanie w korekcji ułożenia powięzi i skóry. Zwiększa zakres ruchu jednocześnie zmniejszając napięcie mięśni. Do tego korzystnie wpływa na poprawę funkcjonowania mięśni zbyt mocno rozciągniętych. Kinesiotaping bezpośrednio oddziaływuje na skórę, powięź, układ limfatyczny oraz mięśnie i stawy. W skórze i powięzi przede wszystkim działa na tak zwane zakończenia Ruffiniego, receptory bólu oraz czucia głębokiego.
Kinesiotape przyklejony na skórę powoduje „marszczenie się” głębiej położonych warstw. W efekcie poszczególne warstwy tkanek lepiej ze sobą „współpracują” dzięki czemu usprawnia się krążenie krwi oraz limfy. Osiągnięcie efektu leczniczego jest możliwe, dzięki oddziaływaniu na zakończenia nerwowe. Wywierana jest stała, 24-godzinna impulsacja w układzie receptor – ośrodkowy układ nerwowy – efektor. Efekt terapeutyczny jaki się uzyskuje, uzależniony jest od techniki docięcia plastra, sposobu jego aplikacji czyli naklejenia a także stopnia rozciągnięcia. Przede wszystkim stosuje się go w celu uzyskania efektów terapeutycznych takich jak stabilizacja tkanek sąsiadujących, zmniejszenie dolegliwości bólowych różnego pochodzenia, resorpcji obrzęków bądź krwiaków w miejscu, w którym został zaaplikowany oraz zmniejszenia tudzież zwiększenia w zależności od potrzeb, napięcia mięśniowego.
Niezależnie jednak od tego, jaki efekt końcowy nas interesuje kinesiotaping znany także pod pojęciem plastrowania dynamicznego, zdecydowanie spełnia swoje funkcje i przynosi pożądane efekty. Pacjenci, u których została zastosowana ta metoda terapeutycznego oklejania plastrami, wykazują dużą poprawę względem między innymi ograniczenia a nawet wyeliminowania dolegliwości bólowych.
Zastosowanie:
- bóle kręgosłupa,
- bóle kolan (np. dolegliwości ze strony stawu rzepkowo-udowego),
- dolegliwości bólowe barku, zapalenia pochewek ścięgnistych (np. w okolicy nadgarstka),
- bolesność okolic przyczepów (np. łokieć tenisisty, ostroga piętowa),
- stan po skręceniach i zwichnięcia stawów, paluch koślawy (Hallux valgus),
- dolegliwości ze strony ścięgna Achillesa,
- obrzęki, niestabilność stawów, uszkodzenia mięśni, więzadeł,
- poprawa propriocepcji (lepsza stabilizacja i koordynacja),
- usprawnienie procesów gojenia po urazach i operacjach (np. po rekonstrukcji więzadeł krzyżowych, lub szyciu ścięgna Achillesa).
- podniesienie sprawności i wydolności a także zmniejszenie ryzyka kontuzji, podczas uprawiania sportu,
- korekcja wad postawy (np. Skolioza),
- blizny, krwiaki,
- wskazania do drenażu limfatycznego - zaburzenia krążenia chłonki, obrzęki - występujące z powodu choroby, po urazach lub w okresie ciąży.
- dysfunkcje spowodowane nieprawidłową pracą układu receptorowo - mięśniowo- powięziowego np. trudność w utrzymaniu równowagi, dysfunkcje oddechowe takie jak duszność.
Osteopatia
To system opieki zdrowotnej wykorzystujący wiedzę kliniczną oraz diagnostykę i leczenie manualne. Podczas leczenia kładzie się nacisk na rozwiązanie problemów związanych z zaburzeniami funkcjonalnymi organizmu człowieka, w celu przywrócenia pełnego zdrowia. Zabiegi mają za zadanie likwidację ogólnych dysfunkcji ruchomości w obrębie stawów i tkanek, mających wpływ na pojawienie się choroby lub jej podtrzymanie. Medycyna osteopatyczna (osteopatia) istnieje w systemie opieki zdrowotnej od 125 lat.
Osteopata pracuje w zdecydowanej mierze poprzez system nerwowo-mięśniowo-szkieletowy, głównie poprzez terapię stawów, mięśni, powięzi, nerwów, naczyń oraz zwracając specjalną uwagę w jaki sposób organy wewnętrzne wpływają na ten system i jaki on ma wpływ na nie. Czynniki psychologiczne i aspekt socjalny brany jest również pod uwagę w stawianiu diagnozy i planowaniu terapii.
Najważniejsze założenia osteopatii to:
- ciało jest całością
- istnieje bezpośredni związek między strukturą i funkcją;
- organizm człowieka posiada mechanizm samoregulacji i samoleczenia.
Obecnie medycyna osteopatyczna wyróżnia kilka podstawowych działów:
- osteopatia narządu ruchu
- osteopatia narządów trzewnych
- osteopatia czaszkowa
- osteopatia pediatryczna
Osteopatia nie jest panaceum na wszystkie dolegliwości człowieka, nie mniej jednak dzięki holistycznemu podejściu do Pacjenta i walce z dolegliwościami u źródeł ich powstania przynosi często szybkie i zaskakujące efekty terapeutyczne. Osteopaci nie leczą wyłącznie objawów z którymi zgłasza się Pacjent, lecz szukają bezpośredniej przyczyny choroby. Jest to złożone postępowanie lecznicze wpływające na funkcjonowanie organizmu oraz na jego strukturę. Doprowadza to do uruchomienia w ciele człowieka wewnętrznych mechanizmów regulujących.
Osteopatia może być stosowana u osób w każdym wieku – dzieci, dorośli i osoby starsze. W zależności od wieku i stanu Pacjenta oraz zgłaszanego problemu terapeuta dostosowuje odpowiednie techniki leczenia.
Wskazania do leczenia osteopatycznego:
- bóle kręgosłupa i pleców
- dyskopatia, rwa kulszowa
- bóle stawów obwodowych (zwyrodnienia, skręcenia, zaburzenia funkcji)
- bóle kręgosłupa w ciąży
- bóle i zawroty głowy pochodzenia szyjnego
- bolesne miesiączki, zaparcia, bóle żołądka – zaburzenia funkcjonalne
- bóle w klatce piersiowej nie wynikające z choroby serca czy płuc
- urazy sportowe i przeciążenia ( więzadeł, ścięgien, naderwania mięśni, inne)
- stany zapalne tkanek (zapalenie ścięgna Achillesa, ostroga piętowa, łokieć tenisisty i inne)
- diagnostyka i korekta wad postawy u dzieci (płaskostopie, stopy i kolana koślawe, plecy okrągłe i inne)
- dolegliwości stawu skroniowo – żuchwowego